Erkin abiyi kaybettik

İzmirGazetesi-HÜROL DAĞDELEN

İzmir'in usta gazetecisi, genç gazetecilerin ağabeyi Erkin Usman hayatını kaybetti... İzmir basınından pek çok gazeteci geldi geçti ancak Erkin Usman kadar şöhreti yakalayan ve çok sevdiği mesleğini sonuna kadar yaşayan bir fikir insanı olmadı. 1938 yılında Karşıyaka'da dünyaya gelen Erkin Usman daha çocukluğunda gazeteciliğe merakı olduğunu gösterdi. Karşıyaka Erkek Lisesi'nde çıkardığı duvar gazeteleri büyük ilgi gördü. Muhabirliğe lise son sınıf öğrencisiyken Ege Ekspres gazetesinde başlayan Usman, 21 yaşında, aynı gazetede yazı işleri müdürü oldu, bununla birlikte "en genç yazı işleri müdürü" ünvanını aldı ve bunu uzun yıllar korudu. Gözüpek kimliği ve mesleğine aşkı onu kısa sürede zirveye çıkardı. Haberciliğe tarafsız bakışı, yaşadığı kentin insanına sevdası hep onu yeni şeyler üretmeye, gazeteci yetiştirmeye yöneltti.

YENİ ASIR GÜNLERİ

Yazı İşleri Müdürlüğü'nün yanı sıra "Pota" ismini verdiği köşesiyle kentte yayın yapan birçok yerel ve ulusal gazetede yazılar yazıp yöneticilik yapan Usman, 1971 ile 1985 yılları arasında Anadolu Ajansı İzmir Bölge Müdürlüğü görevini üstlendi. Bu süreçte politikacıların İzmir'e geldiklerinde uğramadan geçmediği bir isim oldu.

Başta Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel olmak üzere, sağ ve sol politikacılar için Usman, kentin nabzını en iyi tutan isimlerden biriydi ve danışılması gerekirdi. Erkin Usman'ın politik yazıları ve kentin sorunlarına yaklaşımı, diğer gazetelerin de ilgisini çekiyordu. Rekabet üst düzeydeydi. Erkin Usman da mutlaka kadrolarına görmeleri gereken bir isimdi. O yılların genç gazete patronu Dinç Bilgin de bu isimlerden biriydi. Yeni Asır'da, Türkiye'deki ilk teknolojik devrimi başlatıp gazeteciliğe çağdaş bakış açısı getiren, daktiloları kaldırıp gazetesini bilgisayarlarla donatan Bilgin, Erkin Usman'a da transfer teklifi yaptı. Erkin Usman'ın anlatımıyla "Onun, seni aramızda görmek istiyoruz sözüyle Yeni Asır'a gittim. Ne para konuştum, ne transfer ücreti. Benim için Yeni Asır önemliydi."

EN ÇOK OKUNAN KÖŞE YAZARI

Yeni Asır'da üst düzey göreve başlayan Erkin Usman kısa sürede en çok okunan köşe yazarları arasına girdi. Bu başarısı yıllarca devam etti. Usman ne yazsa okura ulaşıyor, sorunlara çare oluyor, İzmir'in politik yaşamına yön veriyordu. Usman yıllarca fikirlerinden ödün vermeden mücadele etti. Nüktedan kişiliği, mükemmel düzeydeki belleği onu sürekli ön planda tuttu. O yıllarda Yeni Asır'da kadrolar uzun soluklu değildi, çok sık değişiyordu. Erkin Usman da bundan rahatsızdı. Yeni gelen bir ekiple anlaşamadı ve Gazete Ege'yi kuran Selçuk Yaşar'ın daveti üzerine bu gazetenin kadrosuna katıldı. Uzun yıllar gazeteciliğe burada devam etti. Ancak Selçuk Yaşar'ın gazeteyi kapatma kararıyla 2000'li yılların başında yeniden Yeni Asır'a döndü. Dinç Bilgin, Erkin Usman'ı yine ekibine almıştı.  Erkin Usman, Yeni Asır'da 2018 yılının Kasım ayına kadar gazeteciliğe devam etti. Onunla Yeni Asır'ın bu sürecinde birçok şeyi birlikte yaşadık. Anılarını anlattığı, kimi zaman bilgisayarla baş edemeyince yardım için başvurduğu, gazetecilikten öte birçok sırrını paylaştığı bir 'evlat' oldum onun için... "Hürol" dediğinde yanında biterdim...

VE MESLEĞE VEDA

"Pota", Erkin Usman, Yeni Asır'a veda edene kadar onun en çok okunan en çok okura ulaşan köşesiydi. Erkin Usman, gazetesine veda ettiği son güne kadar, gençlere örnek oldu, hiç kaytarmadı, yürümekte zorlansa da her gün gazeteye geldi, günlük gazeteleri okuduğu odasında köşesini yazdı, konuklarıyla, gençlerle kurduğu diyalogla ağabeylik yaptı, anılar dile gelince kahkahalar eksik olmadı. Yeni gelen ekibin, "kadroyu değiştirme" anlayışı nedeniyle, çok sevdiği Yeni Asır'ın da ayrılmak zorunda kaldı. O dönemde ayrılık kararı alanlardan biri de bendim... Erkin Usman istemeye istemeye gazetesinden ayrıldığında 80 yaşındaydı.

KARŞIYAKA VE ŞAMPİYONLUK

Erkin Usman bir dönem, doğup büyüdüğü kentin futbol takımında yöneticilik yapma imkanı da buldu. İzmir'in ünlü iş insanı Selçuk Yaşar'ın başkanlığını yaptığı Karşıyaka Futbol Takımı  o yıl şampiyon oldu. O yıllarda Erkin Usman'ın şampiyonlukta payı olduğu pek çok söylendi, yazıldı.   

Son yıllarını evinde eşi ve torunlarıyla geçiren, meslekten uzak yaşayan, kimi zaman dostlarıyla telefonda sohbetler eden Erkin Usman, bir hafta öncesine kadar neşeli ve sağlıklı görünüyordu. Ancak Usman, Karşıyaka'daki evinde geçen hafta rahatsızlandı ve hastanede tedavi altına alındı. Son üç gün yoğun bakımda kalan usta gazeteci, daha önce başta kalp krizi olmak üzere pek çok atlattığı, "Birçok kez yendim, yine yeneceğim" dediği azraile daha fazla direnemedi ve böbrek yetmezliğinden hayata veda etti.

Erkin Usman gazetecilikte duayen bir isimdi. Başta Anadolu Ajansı olmak üzere pek çok yayın organı kendisiyle röportaj yaptı. Yeni Asır'daki son yıllarında Anadolu Ajansı'ndan gelen bir ekip, onunla geniş çaplı söyleşti ve bu röportaj Türkiye'de ses getirdi. Aynı zamanda Yeni Asır'da 2013 yılında genç gazeteciler Kasım Karadağ ve Resul Atmaca'nın onunla yaptığı söyleşi de hayatından kesitlerle doluydu.

İzmir basınının öncü isimlerinden, gazetecilerin ağabeyi Erkin Usman'a Allah'tan rahmet diliyor, kederli ailesine başsağlığı ve sabır diliyoruz.

Işıklar içinde uyu Erkin ağabey... Yüreğimizdesin.

ERKİN USMAN'DAN ANILAR

İşte Erkin Usman'ın anlatımıyla, gazeteciliğinden birkaç kesit:

YASSIADA GÜNLERİ

- "1960 darbesinde Ege Ekspres'te muhabirdim. Yassıada duruşmalarını 165 gün boyunca izledim. Sabah 05.30'da Beşiktaş İskelesi'ne giderdik. Orada kontrolden geçtikten sonra Bostancı'ya geçerdik. Bostancı'dan hakim ve savcıları da alır Yassıada'ya ulaşırdık. Bu her gün bilfiil tekrarlanırdı. İzmirli bir Telefoncu Ayten vardı, santral memuru. Adnan Menderes'in telefonlarını dinliyormuş. Yassıada savcısı Altay Ömer Egesel'le ilişkisi olduğu iddia ediliyordu. Bir gün bana foto muhabiri arkadaşım bir teklifle geldi. Telefoncu Ayten'in evinde karyolasının altına girmemi ve savcıyla olan ilişkisini kanıtlayacak fotoğraflar çekmemi istedi. Bunu savcı, Adnan Menderes'e çok zulmediyor diye yapacaktık ama o gün savcı gelmedi."

ADNAN MENDERES RÜZGARI

- "Gazete tirajının düştüğünü gördüm. Tirajı yükseltmek amacıyla bir haber yapayım, Adnan Menderes'in hayatını yazayım dedim. 'Sıradaki değil gönüllerdeki adam' diye başlık attım. Hala hatırlarım, savcının adı Zafer Yalçın, beni çağırdı. Haberi okumuş. Ne demek dedi bu 'Sıradaki değil gönüllerdeki adam'. Efendim dedim; halk Adnan Menderes'i seviyor bir muhabbet besliyor buna binayen bu yazıyı kaleme aldım. Tefrika halinde yayınlamak istiyorum bu ilk tefrikasıydı. Her tefrikaya ayrı ayrı dava açar mahkum ettiririm seni dedi ve yayını kestirdi."

KIZ VERMEDİLER

- Benim hakkımda da çeşitli suçlardan davalar açıldı. İstenen cezaların toplamı 40 yılı buluyordu. Hatta bu yüzden evlenemedim. Bu çocuk yakında hapse girecek diye bana kız vermediler." 

YAZI STİLİ DİNÇ BİLGİN'DEN

- Bana şu an yazdığım Pota'daki yazı stilini Dinç Bilgin öğretti. Bir Fransız gazetesinden uyarladı. Okuyucuyu sıkmayacak kısa yazılar yazmamızı istedi. Bir yazı en fazla bir dakikalık olsun, dedi. Ben de öyle yaptım."

KÖRLİ'NİN HİKAYESİ

- Karşıyaka'da top oynadığım yıllarda Dafni diye bir Yunan takımıyla hazırlık maçı yapıyorduk. Forvet oyuncusuydum ben. İki defans oyuncusunu geçtim kaleciyi de geçtim üç direk ve ben kaldık bir vurdum, o zamanlar Alsancak Stadı'nın arkasındaki, Tariş'in binalarına gitti. Yine daha güzel bir pozisyonda topu yine duvarın ardına gönderdim. Karşıyaka İskele'nin orada Hergele meydanı vardır. Gençlerin toplanıp maçtan sonra muhabbet ettiği bir yer. O maçtan sonra da bana bir lakap takmaya karar vermişler. Kör diyelim buna demişler. Ama "Körgündüz" lakaplı Karşıyakalı milli bir yüzücü vardı. O itiraz etmiş. Ben vermem lakabımı buna demiş. Sonra "körli" de karar kılmışlar.

NEDEN LAKABI ENİŞTE? 

- Karşıyaka Lisesi'ndeyken bizim bir alt sınıfta bir kız vardı. Çok güzeldi. Tabii ben hem sporcuyum, gazetecilik yapıyorum filan kızla çıkmaya başladım. Ben o sınıfa teneFfüs aralarında uğramaya başlayınca bana Enişte demeye başladılar o sınıfta. Sonra o çocuklardan bazıları benimle gazeteye filan gelip gittiler derken lakap herkese yayıldı." 

Erkin Usman'ın, cenazesinin yarın Doğançay Mezarlığı'nda toprağa verileceği öğrenildi.

Karşıyaka ilçesinde 1938'de dünyaya gelen Erkin Usman, ilk yazılarını öğrenim gördüğü Karşıyaka Lisesinin duvar gazetesinde yayımladı.

Muhabirliğe lise son sınıf öğrencisiyken Ege Ekspres gazetesinde başlayan Usman, 21 yaşında, aynı gazetede yazı işleri müdürü oldu.

Karşıyaka Spor Kulübünde de bir dönem yöneticilik yapan Usman'ın adı, Karşıyaka ilçesinde bir sokağa verilmişti.